Razbacane pune kese smeća ispred vrtića, škole, zgrada… Na ulici se čak osjeti i smrad, zapazila je novinarka “Direkta”, koja je juče posjetila Bileću. Iz kontejnera kipi, a prekipjelo je i radnicima bilećkog “Komusa”. Zato je u posljednje vrijeme nekoliko njih napustilo preduzeće i sreću potražilo u Trebinju, Gacku ili preko granice. I direktorka Danijela Kapor podnijela je ostavku. Oni koji su ostali nemaju mnogo nade da će biti bolje, priča za “Direkt” predsjednik Sindikata Javnog komunalnog preduzeća “Komus” iz Bileće Vladimir Delić.
“Kad pođem ujutru na posao, ja ne znam gdje sam pošao”, opisuje Delić i dodaje da sve što u Bileći nije razorio rat, uradila je politika posljednjih 20 godina. Kad to kaže misli na nenamjensko trošenje javnog novca, političke igre i kombinacije.
“Mogli smo biti primjer kako treba da funkcioniše jedna lokalna zajednica, ali umjesto toga mi smo dovedeni do prosjačkog štapa. Budžet Opštine Bileća godinama je u dubiozi, a niko ne snosi odgovornost za to”, konstatuje.
Dugogodišnji problemi došli na naplatu
Problemi u “Komusu” se gomilaju godinama, a sada su došli na naplatu, tvrdi Delić. Plate kasne, nedostaje mehanizacija, ali i pravična sistematizacija radnih mjesta – nedovoljan broj radnika operativaca, a višak radnika na nekim drugim mjestima, loša organizacija rada i nedovoljno novca.
Kaže da je u “Komusu” trenutno zaposleno 28 radnika. Posljednjih šest plata, koje je primilo 20 radnika, namirene su zahvaljujući tužbama. Za tih 20 radnika, kaže Delić, sada ponovo kasne tri plate, a i ostali radnici koji su ušli u proces tužbe čekaju naplatu.
Uzrok svih problema, prema Deliću, je dugogodišnja nebriga Opštine Bileća i stavljanje “Komusa” na zadnje mjesto.
“Ne želim da branim sadašnjeg načelnika, ali on je naslijedio jako loše stanje. Ovo je nebriga koja traje sigurno deceniju. Ja sam više istupio zube upozoravajući da će do ovoga doći, crtao sam im to kao maloj djeci”, kaže on uz žaljenje što su stanovnici Bileće dovedeni u situaciju da su zatrpani smećem.
Otpremnine jedina nada
Dio novca koji “Komus” skupi od naplate svojih usluga i dio od naplate faktura za poslove koje rade, nedovoljan je, tvrdi, za opstanak.
Delić nadu polaže u obećanje predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika da će obezbijediti novac za otpremnine.
“Za mene su te otpremnine jedino rješenje, dio ljudi treba da ode da bi se napravilo zdravo preduzeće, a preostalim ljudima koji bi radili trebalo bi povećati plate”, smatra naš sagovornik.
Za njega ostavka direktorke ne znači ništa.
“Ne znam koga da postave za direktora, on tu ništa ne bi mogao bez nekih sredstava i nove sistematizacije radnih mjesta”, zaključuje on.
Direktorka podnijela ostavku, oglasila se saopštenjem
Direktorka Danijela Kapor, koja je juče podnijela ostavku i o tome obavijestila javnost, ne želi više ništa dodatno da pojašnjava. Sve što sam imala da kažem napisala sam, poručila nam je Kapor, koja je na tu poziciju došla kao kadar DNS-a.
U svom saopštenju medijima istakla je da je godine u preduzeću potrošila na “prosjačenje, moljakanje, improvizovanje i pronalaženje trenutnih rješenja” i da je vodila iscrpne razgovore sa Opštinom.
“Podrška i zainteresovanost od strane većinskog vlasnika pojavila se sa velikim zakašnjenjem… Za one koji ne znaju ili ne žele da znaju, hoću da kažem da prihod od usluga koje vršimo nikada nije bio dovoljan za nesmetano funkcionisanje preduzeća. Bez redovnog priliva sredstava od strane većinskog vlasnika nikada nije bilo moguće isplatiti plate radnicima”, navela je ona i dodala da “Komus” već duže vrijeme ne raspolaže adekvatnom opremom za obavljanje djelatnosti, kao ni dovoljnim brojem radnika na održavanju gradske čistoće.
“Isprovocirani čestim kašnjenjem plata i otežanim uslovima rada bilo ih je nemoguće zadržati na postojećim poslovima”, zaključila je Kapor.
Načelnik Bileće Veselin Vujović u izjavi za “Direkt” ne poriče da je stanje u “Komusu” teško. Problem ne vidi u Opštini, a rješenje vidi u reorganizaciji radnih mjesta i sto postotnoj naplativosti usluga od građana. O Dodikovim otpremninama ne zna više od ranije datog obećanja.
“Građani su ljuti na njih i njihove usluge, ne možeš ti nekome da naplatiš odvoz, a nisi odvezao smeće. Da imaju naplatu sto posto od građana i uz ovo novca što im Opština prebaci u toku godine za njihove usluge prema Opštini, ja sam ubijeđen da bi oni mogli imati redovne plate. Direktorka nikako da uradi taj korak koji mi od nje, u dogovoru sa sindikatom, tražimo – da uradi reorganizaciju te firme. Ako nemaju radnika koji bi tovarili smeće, da pokušaju rasporediti druge radnike iz preduzeća na ta radna mjesta, da bi se grad čistio. Ili neka nađe radnike sa biora ili odnekud drugo, ali radnike koji bi bili spremni da rade. Naš prijedlog je bio da oni povećaju platu tim radnicima, nauštrb ostalih radnika koji nisu na cesti”, stav je načelnika Vujovića.
Kaže da Opština sada mora da angažuje ljude iz Ljubinja i Berkovića i da njima plaća usluge čišćenja.
“Mi pokušavamo da platimo ono što se uradi. Ne dajemo mi njima pare za platu, nego im samo plaćamo njihove usluge”, precizirao je on.
Prema podacima Opštine Bileća, budžetom za 2022. godinu je bilo planirano da “Komusu” ide 380.000 maraka, ali je isplaćeno 311.000 maraka. Vujović kaže da je isplaćeni iznos manji, jer “Komus” nije u potpunosti obavio planirani posao.
Dok se u upravi preduzeća, Opštini ili među radnicima traže krivci, najviše štete trpe oni građani koji redovno plaćaju usluge, a zatrpani su smećem. I nekima od njih, poput Bilećanke sa kojom smo razgovarali, je izgleda prekipjelo.
“Do sada sam redovno plaćala komunalne usluge, a od sada više neću. Ja više neću svako malo da čistim i slažem smeće oko kontejnera”, jasna je ova nezadovoljna građanka.