Berkovići su danas odlučili da sjedište Hidroelektrane Dabar žele u svojoj opštini. Odbornici lokalne skupštine – jednoglasni. No, Berkovići u ovoj namjeri nisu jedini. Već sutra, lokalne skupštine u Bileći i Nevesinju će tražiti isto.
Opštinska uprava u Berkovićima će u roku od tri dana uputiti zahtjev Vladi RS i resornom ministarstvu, Elektroprivredi Republike Srpske, zatim Hidreoelktranama na Trebišnjici (HET) i HE Dabar, kojim će ražiti da upravna zgrada bude u Berkovićima.
To bi, kaže načelnik Bojan Samardžić, podstaklo ukupan društveno-ekonomski razvoj opštine, povećalo institucionalno prisustvo RS, ali i ispravilo istorijsku nepravdu prema ovoj izrazito nerazvijenoj opštini.
Pri tome misli na činjenicu da je odluka da mašinska zgrada HE Dabar bude na teritoriji Bileće, donesena jer se prijeratna opština Stolac, kojoj su Berkovići pripadali, protivila projektu Gornji horizonti.
Po srijedi je, pojašnjava, još i ravnomjerni razvoj lokalnih zajednica i pravična raspodjela prirodnih resursa.
Trebinje, Bileća i Nevesinje već imaju ili će imati energetske objekte i prihode od njih, samo Berkovići ništa od toga.
U Trebinju su sjedišta energetskih preduzeća, Bileća prihoduje po osnovu naknade za potopljeno zemljište, ima i mašinsku zgradu HED-a, a u planu je i izgradnja HE Bileća. Nevesinje će imati veliku naknadu za potopljeno zemljište, a planirana je i izgradnja HE Nevesinje.
„Ovo nije puka želja Opštine Berkovići, još manje populizam ili sticanje političkih benefita. Radi se o zahtjevu koji je zasnovan na nekoliko osnova – istorijski, prostorni, ekonomski i na kraju krajeva – moralni“, kaže Samardžić i podvlači da ovom inicijativom ne želi da se sukobljava sa susjednim opštinama, već samo iznose svoje opravdane argumente.
Šef kluba odbornika SNSD-a Bojan Kojović kaže da je opozicija podržala ideju, jer je zahtjev opravdan. No, njegova sudbina, svjestan je Kojović, ipak zavisi od drugih instanci.
Jedan od argumenata na koje se Kojović poziva je blizina mašinske zgrade, koja, iako na teritoriji Bileće, samo je oko pet kilometara udaljena od zgrade Opštine Berkovići.
„Jasno je svima da su do sada ( u izgradnju HED-a, prim. aut.) uložena ogromna novčana sredstva, jer je projekat to zahtijevao. Samim tim, zbog velikih sredstava koja su uložena, ti nivoi, te instance će donijeti posljednju riječ“, smatra odbornik Bojan Kojović.
Predsjednik Skupštine Nenad Abramović rekao je da je početkom 2014. godine Vlada RS odustala od ideje da sjedište HE Dabar bude u Bileći, a da se lokalna vlast u Berkovićima u međuvremenu dogovorila i ponudila dva koncepta. No, najvažniji argument za njega je pitanje ravnomjernog regionalnog razvoja.
„Ako se preduzeće osniva sa nazivom Hidroelektrane Gornji horizonti, mi smo tada u SDS-u rekli da je najprirodnije da sjedište bude u Nevesinju, jer se najveći dio projekta odvija na njihovoj teritoriji. Ako se uzima drugi koncept – da imaju tri hidroelektrane kao odvojena pravna lica, najprirodnije jeste da sjedište HE Dabar bude u Berkovićima, odnosno u Dabru“, pojasnio je Abramović stav svoje partije povodom ovog pitanja, navodeći ga kao primjer koji treba slijediti.
On kaže da je rješavanje pitanja sjedišta HE Dabra prilika da Vlada RS dokaže da joj je interes opstanka stanovništva na svakom dijelu svoje teritorije najvažniji.
„Ovo je jedan od načina da unaprijedimo život ovdje“, rekao je Abramović i dodao da ipak nije siguran u uspjeh inicijative, ali da je na njihova obaveza da se potrude.
Inače, HE Dabar je vlasništvu Hidroelektrana na Trebišnjici, ali iz ovog preduzeća ranije za Direkt nisu komentarisali inicijative tri lokalne zajednice po pitanju sjedišta HE Dabar.
Resorni ministar Petar Đokić za ATV je poručio načelnicima tri opštine da “spuste koplja i odluke razmatraju kad za to dođe vrijeme”.
Na kraju ostaje pitanje čiji će argumenti u ovoj borbi biti jači ili ono još važnije – hoće li njih iko vrednovati ili će odluku o tome gdje će biti upravna zgrada energetskog giganta u izgradnji, donositi neko drugi.
Istovremeno, za direktora ERS-a Luku Petrovića ova rasprava nema nikakvog efekta, što je možda i odgovor na gornja pitanja.