Od 2010. sa skromnih 4,5 miliona i dolaskom Dodika na čelo RS budžet je narastao do 56 miliona. To je najveći budžet nekog lidera u regionu. Dnevno bi Dodik, prema onome s čim raspolaže, mogao potrošiti više od 153 hiljade KM
Piše: Rubina ČENGIĆ/ Interview
Od 2010. godine kada je Milorad Dodik prvi put izabran za predsjednika Republike Srpske do kraja 2023. godine i diskusija o budžetu za 2024. godinu, budžet Republike Srpske je porastao oko 3 puta – sa 1,6 milijardi KM na 4,66 milijardi KM.
U isto vrijeme budžet Predsjednika RS (dakle, Dodika konkretno) veći je za 12 puta. Sa 4,6 miliona KM Dodik je “nagurao” na na 56 miliona KM.
Medijima u RS 5 miliona
Javnost u RS je bila vidno uznemirena 2011. kada je Dodik naslijedio Rajka Kuzmanovića, te budžet od 5,9 miliona povećao na 10,9 miliona KM.
No, sve se to nekako brzo zaboravilo. Ni mediji nisu previše “talasali”, jer je upravo njima (u RS) podijeljeno 5 miliona KM.
Milorad Dodik je tada objasnio da takvih donacija ranije nije bilo jer je postojao Stand by aranžman.
A kad je riječ o budžetu za narednu godinu, između ostaloga, predlaže se stavka od 50 miliona za robe i usluge.
Planirano je tako da bude izdvojeno 29 miliona KM za humanitarno i društveno korisne akcije i pokroviteljstva, 10 miliona za podršku za izgradnju, adaptaciju i opremanje objekata za djecu i omladinu, ali i 4 miliona KM za nabavku postrojenja i opreme.
Podsjećanja radi, i u ovoj godini planirana je bila gotovo identična ciftra za humanitarne, društvene akciie, objekte za djecu i omladinu. Još 1,45 miliona KM namijenjeno je za obilježavanje proslave Dana Republike Srpske.
Za investiciono održavanje, rekonstrukciju i adaptaciju zgrada i objekata i 4,25 miliona za nabavku postrojenja i opreme izdvojeno je 3.9 miliona KM.
Kako je novac trošen 2023, čitaćemo u revizorskom izvještaju 2024. No, da podsjetimo da je za raspolaganje javnim novcem u 2022. godini Služba predsjednika RS nakon dva rebalansa na raspolaganju imala 10,8 miliona KM.
Na osnovu ugovora o radu angažman je dobilo 70 osoba (66 na neodređeno i 4 na određeno vrijeme), 10 su bila postavljena lica (šef kabineta, generalni sekretar i 8 savjetnika), a 11 osoba su primale funkcionalni dodatak i jedna osoba je radila bez naknade.
Javne i ostale nabavke
Za javne nabavke u 2022. godini je potršeno 1,9 miliona bez PDV-a.
Rashodi po osnovu korišćenja roba i usluga iskazani su u iznosu od 7,26 miliona KM (trošak zakupa, energije, komunalnih, komunikacionih i transportnih usluga, režijskog materijala, rashodi za materijal za posebne namjene, tekuće održavanje, putovanja i smještaja, stručne usluge, održavanje javnih površina i zaštite životne sredine i ostali neklasifikovani rashodi). Grantovi su iskazani u iznosu od 620.057 KM od čega 619.057 KM Savezu udruženja za pomoć mentalno nedovoljno razvijenim licima Republike Srpske koji je nosilac projekta za nabavku prevoznih sredstava za djecu sa intelektualnim poteškoćama. Neklasifikovani rashodi su iznosili 5,9 miliona, a čine ih rashodi za stručno usavršavanje zaposlenih (5.829 KM), rashodi za bruto naknade za rad van radnog odnosa (464.822 KM) koje se najvećim dijelom odnose na bruto naknade za funkcionalni dodatak koji se isplaćuje savjetnicima predsjednika Republike koji su angažovani bez zasnivanja radnog odnosa (215.140 KM) i naknade angažovanim pripadnicima Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske za poslove obezbjeđenja predsjednika Republike (241.332 KM), troškovi reprezentacije (166.213 KM od čega u zemlji 72.041 KM, u inostranstvu 63.172 KM, za poklone 19.699 KM i ostali rashodi po osnovu reprezentacije 11.301 KM), za poreze, doprinose i neporeske naknade na teret poslodavca u iznosu od 14.788 KM (najvećim dijelom odnose se na porez na teret poslodavca 5.048 KM, doprinos za profesionalnu rehabilitaciju invalida 5.975 KM i takse i naknade za registraciju voila 3.149 KM). Ostali nepomenuti rashodi u iznosu od 5,2 miliona KM odnose se na rashode za izradu medalja, plaketa i slično, za obilježavanja proslave Dana Republike Srpske 745.758 KM, po osnovu „Projekta podrške humanitarnim i društveno korisnim akcijama i pokroviteljstva“ 3.415.300 KM i „Projekta podrške za izgradnju, adaptaciju i opremanje objekata za djecu i omladinu 952.700 KM. Revizori pišu da su ulaganja prezentovana u Elaboratu o utrošku sredstava budžeta Predsjednika Republike Srpske za 2022. godinu.
Na kraju 2022. obaveze Službe predsjednika RS su iznosile 534.496 KM.
“Ukinite Skupštinu”
U isto vrijeme, 31.12.2022. godine ukupni dug Republike Srpske, prema Informaciji o dugu RS za 2022. godinukoja je u Narodnoj skupštini RS usvojena u augustu 2023. godine je 6,3 milijarde KM, odnosno 44,19% BDP-a. Tokom 2023. godine RS je, prema dostupnim informacijama, povećala zaduženje za oko milijardu KM.
Koliko je zapravo Dodik sebi osigurao možda najbolje govori podatak da je prije dvije godine imao dva puta veći budžet od hrvatskog Predsjednika Zorana Milanovića, te mnogo više od slovenačkog predsjednika.
Prije dvije godine srbijanski predsjednik Aleksandar Vučić imao je budžet 17 puta manji od Dodika. Upravo kad su ovi podaci objavljeni narodni poslanik Nebojša Vukanović je predložio:
– Ukinite skupštinu i proglasite despotiju jer je jedan čovjek sto puta važniji nego Narodna skupština – poručio je te naglasio kako je budžet za poslaničke klubove u parlamentu 500.000 maraka.
Za kraj još i malo računanja. Tek toliko da se pomogne što Dodiku, što građanima u Republici Srpskoj, posebno onima koji jedva spajaju kraj s krajem.
Predsjednik Republike Srpske s budžetom koji mu je na raspolaganju danas, a bit će i koliko sutra dnevno može potrošiti nevjerovatnih 153.424 KM.